Zelfsturende en zelforganiserende teams

Veerkrachtig, weerbaar, zelfsturend

Inleiding

Je maakt deel uit van een zelfsturend of zelf organiserend team. Dat betekent dat je het zonder direct leidinggevende moet of mag stellen. Vaak is het gevolg van een organisatieverandering. Een hele uitdaging om met je team van professionals alle taken zodanig te verdelen dat het primaire proces doorgaat en de resultaten op peil blijven.

Zijn alle teamcompetenties wel aan boord in het team om succesvol én zelfsturend te zijn? In deze training leer je wat en hoe je dat kunt doen!

Na deze training heeft de deelnemer

  • kennis van de verschillen tussen zelfsturing en zelforganisatie.
  • diagnose gesteld van het niveau van zelfsturing of zelforganisatie via een 0-meting.
  • teamrollen gedefinieerd en ingesteld.
  • een plan gemaakt voor de verandering van de huidige naar de gewenste situatie.
  • teamresultaten en verantwoordelijkheden gesteld m.b.v. de PDCA cyclus.
  • casuïstiek en praktijkopdrachten gemaakt voor in de eigen situatie in het team.

Aanpak

We starten met de betekenis zelfsturing of zelforganisatie in de eigen organisatie. Wat is de betekenis hiervan? Hoe wordt het bedoeld? Waarom willen we dit? En wat is het beoogde resultaat? We stellen een diagnose en maken een 0-meting, we weten dan waar het team staat en wat het nodig heeft om te groeien in de zelfsturing of zelforganisatie. We maken een plan vna aanpak om van de huidige naar de gewenste situatie te komen. Teamrollen worden samen gedefinieerd en ingesteld. De teamresultaten worden vastgesteld en de verantwoordelijkheden bepaald. We zetten dit af tegen een PDCA cyclus.

We werken met praktijkopdrachten en eigen casuïstiek, om hetgeen we leren in de training, direct in de praktijk te kunnen gebruiken. Na de training volgt een herhalingsmoment om vorderingen te bespreken en nieuwe ontwikkelingen in te zetten.

Onderwerpen

  • Zelfsturing en zelforganisatie in mijn organisatie is….
  • Diagnose via 0-meting – wat is kracht en valkuil?
  • Plan van aanpak maken om tot optimale zelfsturing te komen
  • Teamrollen instellen
  • Teamresultaten pinpointen
  • Verantwoordelijkheden en resultaten via PDCA
  • On en off the job cases en praktijkopdrachten
  • Herhalingsmoment

Zelforganisatie

Een belangrijk mechanisme dat ten grondslag ligt aan het gedrag van de zwerm is zelforganisatie. Bij zelforganisatie ontstaat een systeem of patroon als gevolg van talloze interacties op een lager niveau, die niet gestuurd zijn door het globale niveau. Er ontstaat orde en structuur zonder vorm van centrale regie. Er wordt ook wel gesproken van ‘bottom up’ organisatie.

Zelforganiserende systemen zijn flexibel en adaptief, kleine veranderingen op een lokaal niveau kunnen op globaal niveau tot een heel ander gedrag leiden. Dat komt doordat er voortdurend snelle interactie is tussen de verschillende onderdelen van het grotere geheel. De kleinere onderdelen passen zich aan op basis van lokale informatie (hun directe omgeving) en kunnen zo snel reageren. Een zelforganiserend systeem wordt daarom gezien als een systeem dat het best in staat is om te gaan met grote complexiteit. Centrale sturing is dan haast onmogelijk.

Volgens sommige wetenschappers is het leven ontstaan als gevolg van zelforganisatie. Ook groepen van mensen kunnen zich spontaan organiseren zonder sturing van buitenaf.

Wat leert ons dat wanneer we naar de organisatie van onze eigen teams kijken?

Zelfsturende en zelforganiserende teams 15 augustus 2018